درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی IP
درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی Ingress Protection
درجه حفاظت تابلو IP نکته ای مهم در تجهیزات برقی است. تجهیزات برق و اتوماسیون و تابلو های برق که در تأسیسات صنعتی و ساختمانی استفاده می شوند باید متناسب با مکان و فضای مورد استفاده انتخاب گردند و بتوانند به نحو مطلوب و بدون ایجاد خطر مورد بهره برداری قرار گیرند. بدین منظور در انتخاب تجهیزات، علاوه بر پارامترهایی نظیر ولتاژ، جریان، توان و …، محفظه ای که قطعات و تجهیزات در آن جا سازی می شوند هم باید مناسب با شرایط مکانی و صنعت مورد استفاده قرار گیرند.
بدنه وسایل الکتریکی وظیفۀ محافظت از قطعات درون آن را به عهده دارد و از ورود اجسام یا ذرات خارجی و رطوبت به داخل دستگاه جلوگیری می کند. درجه حفاظت به عنوان Ingress Protection) IP) شناخته می شود. IP بیانگر این موضوع است که تا چه حد می توان به مقاومت دستگاه اطمینان کرد.
اصطلاحی در استاندارد IEC60529 است که بر اساس آن محفظۀ تجهیزات الکتریکی با کدهای استانداردی با دو حرف IP در کنار دو رقم، از نظر نفوذ در برابر عوامل خارجی تقسیم بندی می شود. رقم اول که بین ۰ تا ۶ است” سطح حفاظت در برابر جسم سخت خارجی” و نیز حفاظت افراد در برابر تماس با قسمت های برق دار را مشخص می کند. رقم دوم بین ۰ تا ۸ است و میزان” حفاظت را در برابر نفوذ آب و رطوبت و نه هیچ مایع دیگر” را مشخص می کند.
هر چه این رقم ها بیشتر باشند میزان حفاظت بیشتر است.
درجه حفاظت تابلو IP این موارد را مشخص می کند:
- درجه حفاظت اشخاص در مقابل تماس با قسمت های برق دار و متحرک تابلو و تجهیزات درون تابلو در برابر نفوذ اجسام خارجی.
- حفاظت از تجهیزات درون تابلو در مقابل نفوذ مایعات به درون تابلو.
- حفاظت از تجهیزات درون تابلو در مقابل ضربات مکانیکی (تحت شرایطی).
جدول درجه حفاظت IPXX
درجه حفاظت تابلو بصورت IPXX بیان می شود که دو رقم بعد از حروف IP نشانگر نوع آن است. رقم اول نشانگر درجه حفاظت اشخاص در مقابل تماس با قسمت های برقدار و حفاظت تجهیزات در برابر نفوذ اجسام محکم خارجی است و رقم دوم نشانگر درجه حفاظت در مقابل نفوذ مایعات به درون تابلو . درجات حفاظتی که به طور معمول مورد استفاده قرار می گیرند در جدول زیر نشان داده شده است.برای مثال IP67 که در خیلی از تابلوها و حتی قطعات الکتریکی می توان دید نمایانگر ایمنی در مقابل نفوذ گرد و غبار و ایمنی در مقابل غوطه ور شدن است. دو رقم IP باید با هم متناسب باشند. IP68 نشان دهنده بیشترین حفاظت نفوذ است.
جدول درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی IPXX در برابر نفوذ آب و اجسام خارجی
نوع و میزان حفاظت ایجاد شده توسط پوشش دستگاه با توجه به رقم اول درجه حفاظت
- درجه حفاظت IP0X: حفاظت ویژه ای ندارد.
- درجه حفاظت IP1X: در این حالت حفاظت برای اعضای بزرگ بدن انسان مانند دست صورت می گیرد یعنی دست به داخل آن تجهیز وارد نمی شود ولی در برابر تماس عمدی حفاظت نمی شود. در واقع حفاظت برای اجسام با قطر بیش از ۵۰ میلی متر محقق می شود.
- درجه حفاظت IP2X: در این حالت حفاظت پوشش دستگاه برای انگشتان و یا اجسامی که دارای طول حداکثر ۸۰ میلی متر باشند و اجسام سخت با قطر بیش از ۱۲ میلی متر صورت می گیرد. یعنی می توان گفت پیچ گوشتی وارد می شود.
- درجه حفاظت IP3X: در این حالت حفاظت برای ابزارها، سیم ها و … با قطر و یا ضخامت بیش از ۲/۵ میلی متر و اجسام سخت با قطر بیش از ۲/۵ میلی متر صورت می پذیرد.
- درجه حفاظت IP4X: در این حالت پوشش دستگاه برای سیم ها و یا تسمه ها با ضخامت بیش از یک میلی متر و اجسام سخت با قطر بیش از ۱/۵ میلی متر حفاظت ایجاد می کند.
- درجه حفاظت IP5X: در این نوع تجهیز از نفوذ کامل گرد و غبار به درون دستگاه جلوگیری نمی شود؛ اما گرد و غبار در حدی که که در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد کند وارد نمی شود.
- درجه حفاظت IP6X: در این حالت هیچ گرد و غباری به داخل تجهیز نفوذ نمی کند و به عبارتی تجهیز با IP6X غیر قابل نفوذ در برابر گرد و غبار است.
نوع و میزان حفاظت ایجاد شده توسط پوشش دستگاه با توجه به رقم دوم درجه حفاظت
- درجه حفاظت IPX0: در این حالت حفاظت ویژه ای صورت نمی گیرد.
- درجه حفاظت IPX1: در این حالت چکیدن آب به صورت عمودی اختلالی در تجهیز ایجاد نمی کند و موجب اثر زیان آوری نمی شود. مانند این که روی دستگاه سقفی موجود باشد.
- درجه حفاظت IPX2: در این حالت قطرات عمودی آب بر پوشش با زاویه انحراف تا ۱۵ درجه اثر زیان آور نخواهد داشت.
- درجه حفاظت IPX3: در این حالت تجهیز در برابر بارش آب به صورت پاشیدگی تا زاویه ۶۰ درجه از وضع قائم ضرری ندارد.
- درجه حفاظت IPX4: در این نوع محافظت که یکی از پرکاربردترین درجات حفاظت در تجهیزات است، آب ترشح شده از هر سمت به پوشش دستگاه اثر مضری ندارد. به عبارتی تجهیز با IPX4 حفاظت شده در برابر ترشح آب است.
- درجه حفاظت IPX5: این نوع محافظت نیز مانند حالت قبل یکی از پرکاربردترین درجات حفاظت تجهیزات است. در این حالت که در اصطلاح حفاظت شده در برابر فوران آب یا آب تحت فشار است؛ آب پرتاب شده توسط آب پخش کن از هر سمت به پوشش دستگاه اثر مخرب نخواهد داشت.
- درجه حفاظت IPX6: در این نوع حفاظت در اصطلاح حفاظت تجهیز در برابر امواج دریا را فراهم می کند. این به این معنی است که نباید آبی که از امواج دریای طوفانی یا فوران شدید آب ایجاد می شود، در حد زیان آوری وارد دستگاه شود.
- درجه حفاظت IPX7: این حالت به عنوان تجهیز حفاظت شده در برابر اثرات غوطه ور شدن در آب شناخته می شود. پوشش دستگاه با این درجه حفاظت وقتی در شرایط معینی از فشار و زمان در آب غوطه ور شود، نباید امکان نفوذ آب در حد زیان آور را داشته باشد.
- درجه حفاظت IPX8: تجهیز با درجه حفاظت IPX8 حفاظت شده در برابر فرورفتگی در زیر آب است. در واقع در این حالت باید تجهیزات به طور غیر قابل نفوذ آب بندی شوند. البته در انواع معینی از تجهیزات با این درجه حفاظت، امکان نفوذ آب هست اما اثر مخربی ندارد.
درجه حفاظت تجهیزات برای حفاظت اشخاص و نیز حفاظت قسمت های ماشین های دوار
برای ماشین های دوار و در داخل دستگاه جدول IP طبق استاندارد IEC 60034-5 تعریف می شود که در این جدول درجه حفاظت ، شرح مختصر و تعریف IEC برای حفاظت اشخاص و نیز حفاظت ماشین های دوار بررسی شده است.
جدول درجه حفاظت IPXX برای حفاظت اشخاص و نیز حفاظت قسمت های ماشین های دوار و در داخل دستگاه
بررسی درجه حفاظت برخی از محصولات اشنایدر الکتریک
اکنون به بررسی درجه حفاظت (IP) چند محصول از تجهیزات الکتریکی اشنایدر الکتریک می پردازیم:
درجه حفاظت کنتاکتور اشنایدر الکتریک IP20 است.
به منظور آشنایی بیشتر با انواع و ویژگی های کنتاکتور اشنایدر الکتریک این جا کلیک کنید.
درجه حفاظت کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر الکتریک IP40 است.
به منظور آشنایی بیشتر با انواع و ویژگی های کلیدهای اتوماتیک کمپکت اشنایدر الکتریک این جا کلیک کنید.
درجه حفاظت پاورمتر اشنایدر الکتریک در کاتالوگ آن به دو صورت عنوان شده: برای قسمت جلوی پاورمتر IP54 و برای بدنه پاورمتر IP30
به منظور آشنایی بیشتر با انواع و ویژگی های پاورمتر اشنایدر الکتریک این جا کلیک کنید.
درجه حفاظت رله ارت فالت اشنایدر الکتریک در کاتالوگ آن سه حالت IP30، IP20 و IP40 ذکر شده است.
به منظور آشنایی بیشتر با انواع و ویژگی های رله ارت فالت اشنایدر الکتریک این جا کلیک کنید.
درجه حفاظت چراغ ها
بیشتر بخوانید:
در صورتی که سوالی در خصوص مطالب بیان شده دارید می توانید در قسمت نظرات از ما بپرسید یا با ارائه پیشنهادات خود، ما را در بالا بردن کیفیت مقالات یاری کنید.
سوالات متداول
درجه حفاظت IP یعنی چه و چه چیزهایی را مشخص می کند؟
درجه حفاظت به عنوان Ingress Protection) IP) شناخته می شود. IP بیانگر این موضوع است که تا چه حد می توان به مقاومت دستگاه اطمینان کرد. IP این سه مورد را در مورد هر دستگاه مشخص می کند: 1-درجه حفاظت اشخاص در مقابل تماس با قسمت های برق دار و متحرک تابلو و تجهیزات درون تابلو در برابر نفوذ اجسام خارجی. 2- حفاظت از تجهیزات درون تابلو در مقابل نفوذ مایعات به درون تابلو. 3- حفاظت از تجهیزات درون تابلو در مقابل ضربات مکانیکی (تحت شرایطی).
درجه حفاظت IP68 به چه معناست؟
رقم سمت چپ یعنی عدد 6 نشان می دهد که هیچ گرد و غباری به داخل تجهیز نفوذ نمی کند و به عبارتی تجهیز با IP6X غیر قابل نفوذ در برابر گرد و غبار است. عدد سمت راست یعنی عدد 8 مشخص می کند که تجهیز با درجه حفاظت IPX8 حفاظت شده در برابر فرورفتگی در زیر آب است. در واقع در این حالت باید تجهیزات به طور غیر قابل نفوذ آب بندی شوند. البته در انواع معینی از تجهیزات با این درجه حفاظت، امکان نفوذ آب هست اما اثر مخربی ندارد.
درجه حفاظت یا IP برای کلید اتوماتیک عموما در چه رنجی است؟
درجه حفاظت یا IP برای کلید اتوماتیک اشنایدر عموما IP40 است . اما برای بررسی دقیق تر کلید اتوماتیک مورد نظر خود به کاتالوگ کلید اتوماتیک اشنایدر مراجعه کنید.