بررسی ۹ مدل شیر صنعتی یا ولو

شیر دروازه ای، سماوری، ساچمه ای، توپی، پروانه ای، ایمنی و کنترلی

   شیرها ابزاری هستند که در صنعت با توجه به موقعیت و نحوه عمل آنها مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین استفاده آنها قطع یا ایجاد جریان سیال در درون لوله است. یک شیر صنعتی ایده ال یا ولو ، سیال را با کمترین مقاومت و ایجاد کمترین افت فشار از خود عبور می دهد و به بیان دیگر در وقت لازم، از عبور سیال به هر صورت از داخل خود جلوگیری می کند.

   گاهی اوقات برای تنظیم جریان سیال نیز مورد استفاده قرار می گیرند که این عمل با تغییر مسیر حرکت و با ایجاد اندکی مقاومت صورت می پذیرد. در برخی مواقع، نوع به خصوصی از شیرها که بطور اتوماتیک باز و بسته می شوند و از بروز اتفاقات جلوگیری می کنند در صنعت به کار می روند.

انواع-شیر-صنعتی

ویدئوی آموزشی عملکرد سلونوئید ولو

سلونوئید ولو یا شیر برقی یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات در سیستم پنوماتیک است. سلونوئید برای تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی استفاده می شود. در واقع سلونوئید ولو یک ولو الکترومکانیکی است.

سلونوئید ولو جایگزینی مناسب، ایمن و ارزان قیمت برای موتورهای الکتریکی به شمار می رود. ساده ترین نوع این ولو ها از یک سیم پیچ دور هسته فلزی تشکیل شده است. با عبور جریان از سیم پیچ، هسته مغناطیسی شده و باعث حرکت و تغییر وضعیت ولو می شود. در ویدئوی آموزشی عملکرد سلونوئید ولو طرز کار و کاربرد این ولو ها را بررسی می کنیم و مثال شبیه سازی و عملی از ولو سلونوئید را بیان می کنیم.

کاربرد شیرهای صنعتی

   به طور کلی شیر های صنعتی در موارد زیر استفاده می شوند:

۱- قطع و وصل کامل جریان

۲-جلوگیری از بازگشت مایعات و گازهای عبور کرده

۳-تنظیم عبور مقدار مورد نیاز مایعات و گازها

۴-تنظیم و کنترل مقدار و فشار مایعات و گازها

۵-کنترل و ایمن نگاه داشتن دستگاه های تحت فشار

تعاریف اولیه شیرهای صنعتی

  • موضع شیر صنعتی: بیانگر حالت یا وضعیت شیر صنعتی است، برای مثال موضع باز یا موضع بسته.
  • موضع سوئیچی: هر شیر صنعتی توسط قسمت متحرکی مانند فنر می تواند موضع معینی به خود بگیرد، بطور مثال باز یا بسته.

   هر موضع سوئیچ شده توسط یک مربع نمایش داده می شود. مربع هایی که در کنار هم قرار دارند، نشانگر تعداد موضع های سوئیچی شیر صنعتی مذکور هستند. به طور مثال دو مربع یعنی دو موضع سوئیچی. مسیر و جهت جریان در داخل مربع ها مشخص می گردد.

  • موضع سکون یا نرمال: به موضعی گفته می شود که شیر صنعتی قبل از تحریک به خود می گیرد.

روش نام گذاری شیرهای صنعتی

   نام شیر صنعتی بستگی به تعداد موضع های سوئیچی و تعداد دهانه های آن شیر صنعتی دارد. به طور مثال شیر صنعتی راه دهنده ۲/۳  (خوانده می شود سه دو) یعنی شیری که سه دهانه و دو موضع سوئیچی دارد. البته در موقع بیان نام شیر صنعتی، حالت موضع سکون شیر صنعتی نیز بیان می شود. برای مثال شیر صنعتی  ۳/۴ با موضع نرمال بسته. انواع متداول شیرهای راه دهنده به صورت  ۲/۲، ۴/۲، ۴/۳، ۵/۲، ۵/۳ تولید شده و در بازار موجود هستند.

انواع مختلف شیرهای صنعتی

   شیرها توسط انواع مکانیزم های دستی، برقی، مکانیکی، هیدرولیکی و پنوماتیکی قابل تحریک هستند.

١- شیرهای صنعتی دستی که با نیروی انسان کار می کنند. (Manual valves)

۲- شیرهای صنعتی خودکار که با نیروی هوا، مایعات و گازهای کنترل شونده کار می کنند.(Control valves)

۳- شیرهای صنعتی خودکار که با نیروی برق کار می کنند. (Electric motor operated valves)

جنس اجزای شیرهای صنعتی

   در کارهای ساختمانی شیرهای چدنی، برنزی، برنجی و گاهی استیل استفاده می شود. در کارخانجات مانند، نیروگاه ها، کارخانه های پتروشیمی، پالایشگاه ها، کشتی سازی و بنا به کاربرد، مصالحی که در ساخت شیر صنعتی به کار برده می شود مختلف است. شیرهای صنعتی از جنس فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، فولاد ضد زنگ نیز تولید می شوند.

نکات مهم جهت انتخاب شیرهای صنعتی

   در زیر نکات مهمی را که باید در انتخاب شیرها به آن دقت کنید آورده شده است:

١- نیروی راه انداز و تجهیزات خاص راه اندازی

۲- ارتعاش شیر

۳- کاویتاسیون

۴- تأثیر در جریان

۵- میزان تحمل فشار

۶- آب بندی و مواد مصرفی در آب بندها

۷- سهولت تعمیر و نگهداری و نصب و تنظیم آن ها

۸- حوضچه های آرامش قبل از هر چیز ابتدا باید تعیین نمایید که شیر برای چه کاری استفاده می شود. با این معلومات ۲۰ درصد کار را انجام داده اید زیرا کلیه شیرها از نظر مناسب بودن برای کار مخصوصی به کار می روند.

اگر سرویس باز و بسته شدن کامل لازم باشد از شیرهای زیر استفاده نمایید: 

١- شیر دروازه ای یا کشویی Gate valve

شیرهای-دروازه ای-و-ساختار-آن ها

۲- شیر سماوری Plug valve

شیرهای-صنعتی-سماوری-یا-plug-valve

۳- شیر کره ای Ball valve

شیرهای-صنعتی-کروی-ball-valve

 اگر برای تنظیم جریان سیال، شیر لازم باشد، شیرهای مناسب عبارت خواهند بود از:

۱- شیر ساچمه ای Globe valve

۲- شیر زاویه ای Angle valve

۳- شیر سوزنی Needle valve 

۴- شیر پروانه ای Butterfly valve

۵- شیر دیافراگمی Diaphragm valve


برای جلوگیری از برگشت سیال شیرهای مناسب عبارتند از:

۱- شیر یک طرفه Check valve

۲- شیر پاییPressure valve

جهت تنظیم فشار سیال و ایمن نمودن مسیر از شیرهای ذیل استفاده می شود:

۱- شیر ایمنی Valve Safety

۲- شیر تخلیه فشارValve Relief

۳- شیر فشار شکن Pressure Valve 

۱۲ نوع شیر صنعتی پرکاربرد

۱- شیرهای صنعتی دروازه ای Gate Valve

   عمل اصلی این شیر در حقیقت قطع کامل و یا ایجاد ارتباط بین دو جریان سیال است. این بدان معناست که این نوع شیرها بایستی کاملاً بسته باشند و در واقع بصورت نیمه باز نمی توان از آنها استفاده کرد.

   شیر دروازه ای با تغییر مکان دادن دروازه ای که در مسیر حرکت سیال است عمل می نماید. این Gate به صورت عمودی در مسیر جریان حرکت کرده و در زمان های لازم، جریان سیال را قطع و یا برقرار می کند.


نکته:

   در مورد این نوع شیرهای دروازه ای گفتنی است که همگی دارای اجزای یکسان هستند. آن ها با توجه به مدل های مختلف از نظر نوع شرکت سازنده با یکدیگر تفاوت جزئی دارند؛ ولی نکته ای را که بایستی بدان توجه نمود این است که به طور کلی تمامی شیرها دارای مکانیزم یکسان بوده و فقط از لحاظ ساختمانی با یکدیگر تفاوت دارند.


۲- شیرهای صنعتی توپی ball valve

   از نظر کار شیر توپی کم و بیش مانند شیر دروازه ای عمل کرده، لیکن به جای صفحه ای که در مسیر جریان سیال بود، این عمل بوسیله جسم کروی شکل که در وسط آن مجرایی تعبیه شده است انجام می گیرد.

   در زمان باز بودن، مجرای مذکور در مسیر حرکت سیال قرار می گیرد و در وقت بسته بودن، طرف دیگر جسم کروی که سوراخ ندارد، محل عبور سیال را مسدود می نماید. شیرهای توپی از نظر ساختمان آسان تر و از نظر قیمت ارزان تر از نمونه های دیگر شیرها هستند.

   شیرهای توپی کاربرد زیادی در صنعت دارند و برای کنترل بسیاری از سیالات مانند گازها و روغن مورد استفاده قرار می گیرند، ولی بیشتر در سر راه لوله های هوا، گاز، مواد خورنده و پودر خشک قرار می گیرند. از دیگر مزایای این شیرها این است که، افت فشار کمی ایجاد می نماید و به راحتی قابل تعمیر هستند. برخلاف شیر دروازه ای که وقتی نیمه باز است سیال به صورت مستقیم حرکت می کند در این حالت اگر شیر نیمه باز باشد حرکت سیال به صورت مستقیم نخواهد بود.


مقاله پیشنهادی: ساختار سیتم پنوماتیک


۳- شیرهای صنعتی مجرابند یا سماوری plug valve

   به این نوع شیر در زبان انگلیسی cock valve و در زبان آمریکایی plug valve می گویند که دارای ساختمان بسیار ساده ای است. این شیر برای کنترل مناسب نبوده و باید در حالت بسته و یا کاملاً باز باشد. ساختمان آن ساده و دارای یک بدنه و  یک پلاگ توپی است که در آن سوراخی برای عبور سیال تعبیه شده و یک کلاهک آب بندی دارد.

   پلاگ را به اشکال مختلف می سازند و معمول ترین آن به صورت مخروط ناقص ساخته شده که با چرخاندن آن در بدنه، سوراخ آن روبروی لوله قرار گرفته و جریان سیال از آن عبور می کند. این نوع شیر دارای انواع گوناگونی بوده و ممکن است سه راهه و چهار راهه آنها برای انتخاب مسیر جریان وجود داشته باشد. در بعضی از شیرهای سماوری، آب بندی پلاگ با بدنه بوسیله نوعی خمیر گرافیت انجام می گیرد. این خمیر از سر پلاگ تزریق شده و بوسیله پیچی که روی آن بسته می شود خمیر بداخل شیارهایی که روی پلاگ تعبیه شده نفوذ کرده و بصورت فیلمی از خمیرها، بین بدنه و پلاگ قرار می گیرد. این عمل علاوه بر آب بندی کردن، باعث روان چرخیدن پلاگ شده و از سائیدگی و نیز فساد تدریجی پلاگ و بدنه جلوگیری می کند.

۴- شیرهای صنعتی ساچمه ای Globe valve

   این نوع شیر بخصوص در محل هایی که لوله های مسیر جریان کوچک هستند و لازم است دبی تحت تنظیم و کنترل باشد مورد استفاده قرار می گیرند. مسیر حرکت سیال در داخل شیر بطور مستقیم نیست و شاید به همین علت مقاومت بیشتری در مقابل جریان از خود نشان می دهد که خود باعث تنظیم جریان می گردد.

   این شیر باعث تغییر جهت جریان سیالی که از شیر عبور می کند می شود و در حقیقت حرکت یک دیسک که در مسیر جریان واقع می شود، عمل باز و بسته نمودن (یا نیمه باز و نیمه بسته بودن) را انجام می دهد. در این نوع شیر چون بند آور و نشیمنگاه آن طوری طراحی شده که بطور سریع روی هم قرار می گیرند، بنابراین وسیله مناسبی است برای جریان هایی که مرتب باز و بسته می شوند.

   علاوه بر این هرگاه لازم باشد فشار سیال را در طول مسیر کم کنند از شیر ساچمه ای استفاده می کنند. در شیر ساچمه ای مسیر سیال به اندازه ۹۰ درجه انحراف پیدا کرده و سپس با یک انحراف ۹۰ درجه ای دیگر در مسیر خود جریان می یابد که این انحراف باعث افت فشار می گردد. نوع زاویه ای آن نیز در مکانی که به علت کمبود فضا نمی توان از زانویی استفاده کرد کاربرد دارد.

۵- شیر یک طرفه Check valve

   همان طور که از اسم آن بر می آید از باز پس زدن جریان در یک لوله جلوگیری می نماید و به عبارت دیگر سیال فقط از یک طرف آن می تواند وارد شود و زمانیکه در یک مسیر قرار دارد جریان سیال از طریق برعکس آن غیر ممکن است. در سایر شیرها محل ورود سیال به شیر مطرح نیست و می تواند از دو طرف آن باشد. لیکن در اینجا فقط سیال از یک طرف شیر می تواند وارد شود به همین علت اگر در محلی قرار دارد و می خواهید جریان را در مسیر مخالف عادی خود عبور دهید بایستی این شیر را بر عکس نمایید و یا اینکه داخل آنرا در آورید که در این صورت حالت شیر یک طرفه را از دست خواهد داد.

شیر یک طرفه لولایی Swing check valve

   این شیر که مصرف بیشتری دارد دارای بدنه و درپوش است که درون آن دیسکی وجود دارد که تکی یا دوتاییست و بوسیله پین مخصوصی به بدنه لولا شده و آویزان است.

   البته در نوع دو تایی آن این پین بین دو دیسک قرار دارد. جریان سیال در موقع ورود دیسک را به طرف مسیر خود بلند کرده و از اطراف آن عبور می کند و در موقع قطع جریان دسیک به نشیمنگاه چسبیده و اجازه برگشت به سیال را نمی دهد.

 شیر یک طرفه فشاری

   در این نوع شیر یک طرفه جریان سیال باعث باز شدن شیر شده و برگشت جریان باعث بسته شدن شیر می گردد. از انواع شیرهای یک طرفه فشاری می توان ۱- شیر یک طرفه پیستونی و  ۲- شیر یک طرفه کروی را نام برد.

 شیر یک طرفه پیستونی

   شیر یک طرفه پیستونی از نظر شکل داخلی شبیه شیر فلکه ای است که جریان باعث فشار پیستون به طرف بالا و انتقال جریان شده که جهت عکس آن پیستون به طرف پایین آمده و مانع از برگشت سیال به طرف ورودی می شود.

   این نوع شیر به همراه شیر ساچمه ای و زاویه دار جهت جلوگیری از پدیده لرزش در اثر فشار در مسیر خطوط لوله استفاده می شود.

شیر یک طرفه کروی

   این نوع شیر یک طرفه در دو نوع کره ای افقی و عمودی وجود دارد. در نوع عمودی مسیر جریان مستقیم است و این شیر بیشتر در مکانی که قطع جریان به صورت فوری لازم باشد بکار می رود. نحوه کار این نوع شیر به این صورت است که مسیر سیال ورودی یک کره را در داخل سیال معلق نگاه داشته و سیال از اطراف آن به طرف دیگر می رود و وقتیکه جریان سیال برعکس شود، کره مورد نظر در نشیمنگاه خود نشسته که مانع از عبور سیال به طرف ورودی می شود. یکی از مزایای این نوع شیر یک طرفه استفاده از آن ها در سیالاتی است که ویسکوزیته بسیار زیادی دارند.

۶- شیر پروانه ای Butterfly valve

   یکی دیگر از انواع شیر دستی، شیر پروانه ای است که دارای ساختمانی ساده و بهترین نوع شیر برای جریان های زیاد است. بند آور آن به صورت صفحه دایره ای شکل است که از بالا به ساقه و دسته شیر متصل است و از پایین بوسیله یک پاشنه به بدنه وصل شده است بطوری که بند آور می تواند حول این پاشنه حرکت کرده و جریان سیال را قطع و یا از شیر عبور دهد.

   زمانی که بند آور موازی جریان قرار می گیرد، حداکثر مقدار سیال از شیر عبور می کند. بهره برداری از شیرهای پروانه ای بزرگ بوسیله نیروی برق و استفاده از چرخ دنده ها و یا هیدرولیک صورت می گیرد. با توجه به این که بیشترین جریان در این نوع شیرها زمانی است که بند آور حالت ۹۰ درجه نسبت به جریان ها داشته باشد. لازم است که بدانید در زوایای مختلفی که بند آور با جریان می سازد، مقدار جریان عبوری از شیر چه مقدار خواهد بود.


مقاله پیشنهادی:   انواع پی ال سی (PLC) و ساختار آن


۷- شیر ایمنی Safety valve

   همان طور که از نام این شیر بر می آید جهت ایمن ساختن لوله ها و دستگاه های دارای فشار به کار می رود. و دارای انواع و اقسام گوناگونی بوده و می توان گفت که متنوع ترین نوع شیرها از نوع شیر ایمنی هستند.

   این شیر قابل تنظیم بوده و با توجه به فشار جاری، حرکت سیال داخل آن تنظیم می گیرد. بدان معنی که هرگاه فشار جریان بیش از فشار تنظیمی بر روی شیر باشد، شیر به صورت اتوماتیک جریان را قطع می کند و از طرف دیگر اگر فشار جریان کمتر از حداقل فشار تنظیمی بر روی شیر باشد باز هم جریان را قطع خواهد کرد. به همین علت در مسیر عبور سیالی که تغییرات فشار ناگهانی در آن محتمل است از وجود این شیر استفاده می گردد.

   مدل های مختلفی از این شیر موجود است که همه از نظر عمل تقریباً مشابه یکدیگرند و به هر حال با توجه به یک فشار تنظیم شده بر روی آنها جریان را قطع می کنند و نوع دیگر این شیر را می توانید طوری تنظیم نمایید که به طور اتوماتیک در موقع لزوم باز شود.

   نوع دیگری از شیرهای ایمنی نیز موجود است که به آنها Safety relief valve می گویند. این شیر برخلاف نمونه بالا با توجه به شرایط تنظیمی بر روی آن و موقعیت سیال در وقت لازم باز می شود و جریان را تغییر می دهد و یا به عبارت ساده تر از فشار لوله می کاهد.

اجزا-و-عملکرد-شیر-ایمنی

شیر ایمنی خودکار

   شیر ایمنی خودکار شیری است که آن را در سر چاه های نفت و گاز، دستگاه های تفکیک کننده، ظروف لوله های جریان نصب می کنند و در مواقع اضطراری و خطر جریان نفت را بطور خودکار قطع می کند و برای این کار از دستگاه های مختلفی بنام کنترل کننده (pilot) استفاده می شود.  شیر کنترل کننده عبارتست از یک مانع متغیر که در معبر یک لوله قرار می گیرد تا بدان وسیله مقدار ماده سیال یا گاز که از داخل آن لوله می گذرد کنترل گردد. این شیر خودکار ممکن است از راه دور بوسیله تنظیم دستی و یا خودکار عمل نماید. برای کنترل شیرهای خودکار یک عامل ایمنی، جهت ایمن ساختن مسیر جریان در مقابل عوامل مختلفی نظر فشار یا دما و یا سطح مایعات در ظروف و غیره در نظر گرفته شده است. در این نوع از شیرها ارسال فرمان توسط عوامل مختلفی نظیر هوا و یا روغن هیدرولیک انجام می شود تا شیر مورد نظر باز و یا بسته شود. دو نوع پایلوت بر روی شیر ایمنی قرار دارد:

۱- فشار زیاد H.pilot 

۲- فشار کم L L.pilot

   منظور از تنظیم پایلوت ها بر روی فشار بالا و پایین این است که اگر فشار در سیستم (فرض کنید خط لوله) بالا رود، به طوری که از فشار تنظیمی برای H.pilot زیادتر شود فشار پشت پیستون نگهدارنده دروازه که به صورت باز است را از مجرای تخلیه به بیرون هدایت کرده و در نتیجه شیر بسته خواهد شد و در پی آن مسیر جریان قطع خواهد گردید.

   با توجه به توضیحات بالا بایستی فشار جریان همواره بین فشارهای تنظیمی جهت فشار بالا و فشار پایین قرار گیرد. پایلوت ها در جاهای مختلف نصب می شوند و چون کنترل کننده هستند بر روی هر گونه شیری می توانند نصب شده و فرمان را صادر نمایند. پایلوت ها همچنین می توانند بر روی شیرهای خلاص (Relief valves) نصب شده و بر اساس موارد تنظیمی فشار را به بیرون تخلیه کرده و باعث بسته شدن شیر گردند.

عملکرد-شیر-ایمنی-پیلوت


مقاله پیشنهادی : آشنایی با سیستم ها و تجهیزات ابزار دقیق


ساختمان شیر ایمنی خودکار

   به طور کلی شیرهای ایمنی خودکار دارای مکانیسم عمل یکسانی هستند و تفاوت آن ها فقط در کنترل کننده است که ممکن است به صورت هیدرولیک، هوایی یا فشار خود جریان باشد.

اجزای شیر ایمنی خودکار

۱- میله اصلی  Stem

۲- پیستون  Piston 

۳- رینگ پیستون O-Ring 

۴- دروازه  Gate 

۵- شیر سوزنی  Needle Valve

۶- شیرسرعتی  Velocity Check Valve

۷- فنر Spring

۸- محفظه فنر  Housing Spring 

۹ – کنترل کننده ها Pilots 

۱۰- مجرای تنفسی Opening Protector

۱۱- سرپوش قفل کننده  Lock Cap

۱۲- فاصله گیر Spacer

۱۳- مهره Nut

۱۴- استوانه Cylinder

طرز کار شیر ایمنی خودکار

   این نوع شیر ایمنی بوسیله فشار جریان کار می کند، به این ترتیب که فشار از طریق شیرهای سوزنی و سرعتی روی پیستون منتقل می شود و آن را به طرف پایین حرکت می دهد.

   در محفظه بالایی فنری روی میله اصلی قرار گرفته است که در جهت مخالف حرکت پیستون ایستادگی می کند. پس کافی است که فشاری بیشتر از نیروی ایستادگی فنر روی پیستون وارد آید تا شیر خودکار ایمنی باز شود و همین امر باعث سریع آزاد شدن آن می شود. تا زمانی که فشار روی پیستون برقرار است شیر ایمنی خودکار باز است، ولی در مواقع اضطراری که این فشار بوسیله یکی از کنترل کننده ها به خارج تخلیه شود نیروی ذخیره شده در فنر باعث بالا کشیدن میله اصلی و در نتیجه بسته شدن شیر ایمنی خودکار می شود.


نکته: چنانچه بخواهید شیر در حالت باز باقی بماند سرپوش قفل کننده را روی آن ببندید و در صورتیکه بخواهید در حالت بسته باقی بماند به وسیله فاصله گیر و مهره آنرا قفل نمایید.


نکته: هوای زیر پیستون بوسیله مجرای تنفسی با هوای جو در ارتباط است و در مواقعی که رینگ های پیستون سائیده می شوند، سیال بالای پیستون به زیر نفوذ می کند و از طریق مجرای تنفسی به خارج نشت می کند.


شیر-خودکار-گازی-(ارسال-فرمان-با-هوا)

در تنظیم فشار شیرهای خودکار باید به انواع فشارهای آن توجه داشت:

۱- فشار کار کردن (operating press) فشاری را گویند که همیشه دستگاه تحت آن فشار کار می کند.

۲- حداکثر فشار کار کردن با طراحی شده (Max . Working Or Design Press) حداکثر فشاریست که در موقع عملیات تحت آن فشار قرار می گیرد.

٣- حداکثر فشار آزمایش شده (Max . test press) حداکثر فشاری است که دستگاه و یا لوله را بعد از نصب مورد آزمایش قرار می دهند.

۴- فشار تنظیمی شیرهای ایمنی: حداکثر فشاری است که شیر ایمنی را می توانید روی آن تنظیم نمایید که برای شیرهای ایمنی حداکثر ۱۰ درصد بیشتر از حداکثر فشار طراحی شده و برای شیرهای خلاصی حداکثر ۲۰ درصد بیشتر از حداکثر فشار طراحی شده نباید تنظیم شوند.

محل نصب پیشنهادی شیرهای خودکار 

موقعیت نصب پیشنهادی شیرهای خودکاری که ارسال فرمان از طریق هوا صورت می گیرد، در نقطه بالای سیستم، انتهای خط و در بالای رایزر تغذیه است.

 

محل-نصب-شیرهای-خودکار

نکات مهم در تعیین مقدار تنظیم شیرهای ایمنی

   در مورد تنظیم شیرهای ایمنی خودکار نکات مهمی را می بایست در نظر داشته باشید تا براساس این اطلاعات، مقادیر تعیین شده برای تنظیم شیر خودکار که در مواقع اضطراری عمل خواهند کرد را روی آنها اعمال کرده و با یک تنظیم صحیح به یک عامل ایمنی مناسب دست پیدا کنید. این نکات مهم عبارتند از :

١- همواره اندازه فشار تنظیمی شیرهای ایمنی را مد نظر داشته باشید و به هیچ عنوان فشار کار کردن را به آن حد بالا نبرید.

۲- شیرهای لوله های ورودی و خروجی شیرهای ایمنی را همواره به حالت باز نگاه داشته تا شیر ایمنی بتواند به صورت اتوماتیک کار خود را انجام دهد.

۳- در مواقع تعمیر کلی دستگاه ها شیرهای ایمنی را جهت بازرسی و تنظیم مجدد به محل مربوطه انتقال دهید و تنظیم آن ها را مجدداً بررسی نمایید.

۴- در موقع برگشت شیرهای ایمنی و نصب مجدد آن روی دستگاه ها به تاریخ اعتبار حد تنظیمی شیر ایمنی توجه کنید و تاریخ آن را ثبت نمایید تا در موقع مقرر مجدداً جهت تنظیم فرستاده شود.

۵- روی بدنه شیرهای اطمینان خلاص (S.R.V) پلاک های پلاستیکی نصب شده است که نباید آن ها را با پلاگ فلزی مسدود نمایید زیرا علت قرار دادن پلاک های پلاستیکی این است که چناچه بیلوز داخلی شیر ایمنی سوراخ شود جریان از طریق این پلاک ها خارج شده و مشخص شود که شیر ایمنی عمل کرده است.

۶- چناچه بعد از چندین بار استفاده از شیر ایمنی، مقدار تنظیمی آن بهم خورد فورأ جهت تنظیم مجدد آن اقدام نمایید.

۷- هرگز اندازه فشار تنظیمی شیرهای ایمنی را بیشتر و یا مساوی با حداکثر فشار آزمایش شده قرار ندهید.

۸- شیرهای ایمنی را طوری روی دستگاه نصب کنید که ایجاد لرزش ننماید.

شیر ایمنی خودکار سر چاه

   لوله انتقال جریان نفت به کارخانه و کلیه وسایلی که سر چاه نصب می شوند را طوری انتخاب نمایید که قدرت تحمل حداکثر فشار چاه را در شرایط عادی داشته باشند و برای ایمن نگاه داشتن آن ها از شیر ایمنی خودکار که مجهز به کنترل کننده های H. L باشد استفاده نمایید.

   در بعضی از شیرهای ایمنی خودکار به جای استفاده از کنترل کننده کم و زیاد از یک کنترل کننده که شامل هر دوی آن هاست، استفاده می شود.

۸- شیر کنترل Control valve

   این شیر جهت کنترل جریان سیال در مسیر عبور آن قرار داده می شود. این شیر به طور اتوماتیک و معمولاً با فشار هوا کار می کند. در موقع لزوم می توان آن را با دست باز و بسته نمود و بدیهی است که در این حالت دیگر شیر کنترل نخواهد بود و فقط یک شیر معمولی است.

   این شیر با توجه به موقعیت محل و اینکه چه چیزی را بایستی کنترل کند به طور اتوماتیک باز و بسته می شود. به طور مثال اگر قرار باشد فشار را کنترل کند، از محل دیگری که فشارش مورد نظر است به طور مداوم با شیر ارتباط برقرار است و با تغییر فشار آن، محل شیر بازتر و یا بسته تر می شود تا فشار لازم در آن محل ثابت بماند. معمولاً این شیر برای کنترل فشار، دبی و یا سطح مایع در یک ظرف مورد استفاده قرار می گیرد و نسبت به تغییرات آن ها نیز باز و بسته می گردد.

شیر-کنترل-و-موقعیت-جریان-سیال

   از این شیر نمونه های مختلفی وجود دارد که از لحاظ عملکرد یکی هستند و فقط از لحاظ ساختمان با یکدیگر تفاوت دارند. دو نمونه از شیرهای کنترل که با هوا کار می کنند عبارتند از :

۱- شیرهایی که با قطع جریان هوا بسته می شود ۲- شیرهایی که با قطع جریان هوا باز می شود.

۹- شیر محدود کننده جریان Chock valve

   از این نوع شیر جهت کنترل مقدار جریان استفاده می گردد که جریان وقتی به آن می رسد بستگی به این که شیر از چه نوع محدود کننده ای باشد کم می شود و مقدار آن نیز طی محاسباتی قابل تعویض یا تنظیم است.

   شیرهای محدود کننده به دو نوع ثابت و قابل تنظیم تقسیم می شود. محدود کننده های ثابت به این صورت هستند که در آن عامل محدود کننده با توجه به سایز محاسبه شده داخل بدنه شیر قرار می گیرد و در مسیر جریان قرار گرفته و جریان از داخل آن عبور می کند ولی محدود کننده های قابل تنظیم که خود دارای گونه های مختلفی هستند دارای عامل محدود کننده قابل تنظیم بر روی عددهای محاسبه شده هستند که فرق این دو با هم در این است که اگر بخواهید شماره عامل محدود کننده را در شیرهای محدود کننده کم یا زیاد کنید بایستی حتما شیر را ببندید و جریان را قطع کنید که این خود باعث وقفه در امر تولید خواهد شد ولی در گونه های قابل تنظیم می توانید بدون قطع جریان عامل محدود کننده را که به دسته وصل است روی عدد مورد نظر نگاه دارید. انواع مختلف این نوع شیرها موجود هستند ولی معروف ترین آنها ساخت شرکت Cameron است.

شیر-محدود-کننده-جریان-دستی-choke-valve

   با پیشرفت صنعت و ازدیاد مصرف شیر، کارخانجات سازنده نیز افزایش یافته و کوشش سازندگان برای مرغوبی جنس و قیمت کم باعث شده است که شیرهای بسیار مختلفی همان طور که دیده شده است طراحی و ساخته شود.


مقاله پیشنهادی: کاربرد انرژی هیدرولیک

 

در صورتی که سؤالی در خصوص مطالب بیان شده دارید می توانید در قسمت نظرات از ما بپرسید یا با ارائه پیشنهادات خود، ما را در بالا بردن کیفیت مقالات یاری کنید. 

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱۶ رای

سوالات متداول

شیرهای صنعتی چند نوع هستند؟

   شیرها توسط انواع مکانیزم های دستی، برقی، مکانیکی، هیدرولیکی و پنوماتیکی قابل تحریک هستند. ١- شیرهای صنعتی دستی که با نیروی انسان کار می کنند. (Manual valves) ۲- شیرهای صنعتی خودکار که با نیروی هوا، مایعات و گازهای کنترل شونده کار می کنند.(Control valves) ۳- شیرهای صنعتی خودکار که با نیروی برق کار می کنند. (Electric motor operated valves)

در انتخاب شیرهای صنعتی باید چه نکاتی را رعایت کنیم؟

   در زیر نکات مهمی را که باید در انتخاب شیرها به آن دقت کنید آورده شده است: ١- نیروی راه انداز و تجهیزات خاص راه اندازی ۲- ارتعاش شیر ۳- کاویتاسیون ۴- تأثیر در جریان ۵- میزان تحمل فشار ۶- آب بندی و مواد مصرفی در آب بندها ۷- سهولت تعمیر و نگهداری و نصب و تنظیم آن ها ۸- حوضچه های آرامش قبل از هر چیز ابتدا باید تعیین نمایید که شیر برای چه کاری استفاده می شود. با این معلومات ۲۰ درصد کار را انجام داده اید زیرا کلیه شیرها از نظر مناسب بودن برای کار مخصوصی به کار می روند.

‫۲ دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا